ระเบียบการกราบพระรัตนตรัย

และ การบูชาพระรัตนตรัย

ระเบียบมีไว้เพื่อความถูกต้อง สวยงาม และพร้อมเพรียง

- หากเริ่มที่การกราบการบูชา ที่ไร้ระเบียบแบบแผนระเบียบ การฝึกจิตเพื่อรักษาธรรมรักษาศีล จะเกิด ได้ยาก

- หากปฏิบัติคนเดียวจะไม่เป็นไรนัก เพราะนับโน้มจิตศรัทธาเป็นที่ตั้ง ระเบียบเป็นสิ่งรอง หากทำได้จะดี มาก เพราะเป็นการน้อมจิตที่สมบูรณ์ ไม่ละเลยแม้เรื่องเล็กน้อยที่ไม่มีใครเห็น

- หากร่วมเป็นหมู่คณะมาก จะเกิดความสวยงาม น่าเลื่อมใสศรัทธา แก่ผู้พบเห็น เป็นการสร้างศรัทธา ในบวรพระพุทธศาสนา ได้อีกทางหนึ่ง

เพียงนี้.. ก็นับเป็นกุศลมิใช่น้อยทีเดียว

ระเบียบการกราบพระรัตนตรัย

การกราบ นิยมกราบแบบ

เบญจางคประดิษฐ์ ซึ่งประกอบด้วย องค์ ๕ คือ

หัวเข่า ๒ ฝ่ามือ ๒ หน้าผาก ๑

ให้จรดลงแนบกับพื้น และเมื่อกราบนั้นควรกล่าวคำนมัสการให้จบเสียก่อน จึงค่อยน้อมตัวลงกราบ อย่าน้อมตัวลงในขณะที่กล่าวคำนมัสการยังไม่จบ มิฉะนั้นคำนมัสการจะขาดหายไปหรือแผ่วลง และเป็น การกราบที่ไม่พร้อมเพรียงกันไม่น่าดู

ขณะกราบ เมื่อศีรษะถึงพื้น ให้กล่าวคำระลึกถึง พระพุทธเจ้าพระธรรมพระสงฆ์ สามครั้งตามลำดับ คือ

กราบครั้งที่ ๑ กล่าวว่า

พุทโธ เม นาโถ

"พระพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า"

กราบครั้งที่ ๒ กล่าวว่า

ธัมโม เม นาโถ

"พระธรรมเป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า"

กราบครั้งที่ ๓ กล่าวว่า

สังโฆ เม นาโถ

"พระสงฆ์เป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า"

การกล่าวเช่นนี้ เป็นการแสดงความคารวะอย่างแน่นแฟ้น และเป็นการทำจิตใจให้มั่นคงยิ่งขึ้น

การบูชาพระ

ก่อนเข้าห้องบูชาพระ ควรอาบน้ำชำระร่างกายให้สะอาดและนุ่งห่มให้เรียบร้อย เข้านั่งที่ด้วยความสำรวม กายใจ ตั้งจิตให้แน่วแน่เพ่งตรงยังพระพุทธรูป ระลึกถึงพระรัตนตรัย แล้วค่อยกราบ ๓ หน

สงบจิตระลึกถึง คุณบิดามารดา ซึ่งเป็นพระอรหันต์ของบุตร จากนั้นจึงจุดเทียนบูชา

ให้จุดเทียนเล่ม ด้านขวาของพระพุทธรูปก่อน

แล้วจุดเล่มด้านซ้าย ต่อไปจุดธูป ๓ ดอก

เมื่อจุดธูปที่เครื่องบูชาเสร็จแล้ว เอาจิต(นึกเห็น)พระพุทธองค์มาเป็นประธาน พึงนั่งคุกเข่าประนมมือ ตั้งใจ บูชาพระรัตนตรัย กราบพระรัตนตรัย นมัสการพระรัตนตรัย ระลึกถึงพระพุทธคุณ ธรรมคุณ สังฆคุณ ดังนี้..

บทบูชาพระรัตนตรัย

อิมินา สักกาเรนะ พุทธัง อะภิปูชะยามิ

อิมินา สักกาเรนะ ธัมมัง อะภิปูชะยามิ

อิมินา สักกาเรนะ สังฆัง อะภิปูชะยามิ

พุทธะบูชา มหาเตชะวันโต

ธัมมะบูชา มหาปัญโญ

สังฆะบูชา มหาโภคะวาโห

ติโลกะนาถัง อภิปูชะยามิ

บทกราบพระรัตนตรัย

อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา

สะ(ห)วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม

สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ

พุทธัง ภะคะวันตัง อภิวาเทมิ (กราบ)

ธัมมัง นะมัสสามิ (กราบ)

สังฆัง นะมามิ (กราบ)

นมัสการพระรัตนตรัย

นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมา สัมพุทธัสสะ ฯ (สวด ๓ จบ)

บทไตรสรณคมน์

พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ

ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ

สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ

ทุติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ

ทุติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ

ทุติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ

ตะติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ

ตะติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ

ตะติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ

หากมีผู้ให้ศีล

(ผู้ให้ศีล ว่า) ติสะระณะคะมะนัง นิฏฐิตัง

(ผู้รับ ว่า) อามะ ภันเต