หมวดยาบำบัดโรคภายในปาก

ยาแก้โรคคอตีบ

ขนานที่ ๑

ท่านให้เอา ปูนแดง (ปูนแดงกินกับหมาก) นำมาตากแดดให้แห้ง กับ พริกไทยร่อน ๗ เม็ด บดเป็นผง ใช้รับประทานกับน้ำร้อน มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ (โรคไซง้อ) ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๒

ท่านให้เอา แมลงมุมตายซาก ๗ ตัว (เป็นอย่างน้อย) นำมาบดให้ละเอียด ผสมกับ พิมเสน ใช้เป่าเข้าในลำคอของผู้ป่วย มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ (โรคไซง้อ) ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๓

ท่านให้เอา ผักบุ้งไทย (ผักบุ้งที่ขึ้นตามท้องนา) นำมาล้างน้ำให้สะอาด เผาไฟให้ไหม้เป็นขี้เถ้า ผสมกับ น้ำส้มสายชู ใช้กวาดในลำคอ มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๔

ท่านให้เอา ลูกมะคำดีควาย ๑ ขนเม่น ๑ ขนแววหางนกยูง ๑ กระดูกงูเหลือม ๑ พริกไทยร่อน ๑ ตัวยาทั้ง ๕ อย่างนี้เอาอย่างละพอสมควร นำมาเผาไฟให้ไหม้แล้ว ตำเป็นผงเก็บไว้ ใช้ผสมกับ น้ำมะนาว ใช้กวาดในลำคอเด็ก หรือ ใช้พอกทาหัวฝี หัวพิษ ตามบริเวณร่างกาย ก็ได้ หรือ ผสมกับ พิมเสน (เล็กน้อย) บรรจุหลอดกาแฟ หรือ หลอดไม้อ้อ ใช้เป่าเข้าในลำคอของเด็กผู้ป่วยก็ได้ มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๕

ท่านให้เอา รากต้นโทงเทง นำมาฝนกับ เหล้า ให้น้ำยาข้นพอสมควร ใช้สำลีพันปลายไม้ คลึงกับยาที่ฝนแล้วนั้น ใช้กวาดในลำคอผู้ป่วย และใช้สำลีชุบน้ำยาให้ผู้ป่วยอมไว้ มีสรรพคุณแก้โรคซางง้อ ตั๊วง้อ แซ่ง้อ ที่เกิดในลำคอ มีอาการทำให้ปากและคางแข็ง น้ำลายไหลยืด พูดไม่ได้ ให้หานไปได้อย่างชะงัดนักแลฯ

ยาแก้โรคคอตีบ (ต่อ)