หมวดยาบำบัดโรคภายในปาก

ยาแก้โรคคอตีบ (ต่อ)

ขนานที่ ๖

ท่านให้เอา กำมะถันแดง หนัก ๑ บาท ขี้แมลงสาบ หนัก ๑ บาท สนิมเหล็ก หนัก ๑ บาท ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้นำมาตำให้ละเอียด ใส่กระทะคั่วไฟ บีบน้ำมะนาวลงผสม คั่วให้แห้ง ๓ ครั้ง (คือ เมื่อน้ำมะนาวแห้งแล้ว บีบน้ำมะนาวลงผสมอีก รวม ๓ ครั้ง) แล้วยกลงทิ้งไว้ให้เย็น ใส่พิมเสน หนัก ๑ บาท ลงผสม บดให้ละเอียด ใช้เป่าเข้าในบำคอผู้ป่วย มสรรพคุณแก้โรคคอตีบ ซึ่งมีเม็ดขึ้นในลำคอ ทำให้กินข้ากินน้ำไม่ได้ เคยใช้รักษาหายมาแล้วทุกรายแลฯ

ขนานที่ ๗

ท่านให้เอา แววหางนกยูง ๑ ผ้าแพรดำ ๑ หัวปลาไหลสด ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้เอาอย่างละพอสมควร นำมาเผาไฟให้ไหม้ บดให้ละเอียด ละลาย กับ สุรา พอมีน้ำยาข้นๆ ใช้นิ้วมือแตะยากวาดในลำคอของเด็ก มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๘

ท่านให้เอา กระดองเต่า (ที่เขากินเนื้อแล้ว หรือ เต่าตายเอง) นำมาเผาไฟ โดยวางไว้บนแผ่นสังกะสี บดให้ละเอียด ๑ น้ำตาลกรวด ๑ พิมเสน ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้เอาอย่างละเท่าๆกัน นำมาบดให้ละเอียด ใช้อมและกลืนเข้าไปในลำคอด้วย มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ แก้โรคปากเปื่อย แก้โรคไอ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๙

ท่านให้เอา รากต้นโทงเทง นำมาฝนกับฝาละมีหม้อดิน ใช้น้ำส้มสายชูเป็นน้ำกระสายยา เมื่อฝนข้นดีแล้ว ใช้น้ำยาให้ผู้ป่วยอมไว้ประมาณ ๕ นาที แล้วบ้วนทิ้ง มีสรรพคุณแก้โรคคอตีบ ทำให้หายเจ็บปวด และทำลายหัวพิษให้หายไป ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ