หมวดยาบำบัดโรคภายในท้อง

ยาแก้โรคกระษัย

(ขนาน 16 - 19)

ขนานที่ ๑๖

ท่านให้เอา หัวแห้วหมู ๑ ผักเป็ดแดง ๑ ใบมะคำไก่ ๑ เถาวัลย์เปรียง ๑ ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน ใบชุมเห็ดเทศ ๑๕ ใบ ตัวยาทั้ง ๕ อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาเช้า – เย็น มีสรรพคุณแก้โรคกระษัย ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล ฯ

ขนานที่ ๑๗

ท่านให้เอา ยำดำ หนัก ๕ บาท, ดีปลี หนัก ๖ บาท, มหาหิงคุ์ หนัก ๓ บาท, ขิงแห้ง หนัก ๓ บาท, พริกไทยร่อน หนัก ๓ บาท, การบูร หนัก ๕ สลึง, กานพลู หนัก ๕ สลึง, ลูกกระวาน หนัก ๒ สลึง, ตัวยาทั้ง ๘ อย่างนี้ นำมาตำเป็นผง ผสมกับ น้ำผึ้งแท้ ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดเท่าเมล็ดพุทรา ใช้รับประทานครั้งละ ๑ เม็ด เวลาก่อนนอน มีสรรพคุณแก้โรคลมกระษัย มือเท้าเย็น จุกเสียดท้อง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๑๘

ท่านให้เอา งวงตาลตัวผู้ ๑ เง้าสับประรด ๑ รากมะละกอ ๑ รากไม้รวก ๑ ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้เอาอย่างละเท่า ๆ กัน สารส้ม (พอประมาณ) ๑ ตัวยาทั้ง ๕ อย่างนี้นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา วันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้โรคกระษัยกร่อน มีอาการขัดเบา เบา ขุ่นข้น ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล ฯ

ขนานที่ ๑๙

ท่านให้เอา หัวกระเทียม ๑ พริกไทยร่อน๑ เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) ๑ การบูร ๑ ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้นำมาใส่ผลมะกรูด ๔ ลูก ให้เต็มอย่างลูก โดยคว้านเอาเนื้อมะกรูดออกให้หมดเสียก่อน เหลือไว้เฉพาะเปลือก นำผลมะกรูด ๔ ลูกนั้นมาตำให้ละเอียด เป็นยาสด ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดเท่าเมล็ดพุทรา ใช้รับประทานเวลาเช้า – เย็น และก่อนนอน วันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้โรคกระษัยชนิดที่เป็นก้อนแข็งเป็นดานอยู่ในท้อง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล ฯ

แก้โรคกระษัย ขนาน 1 - 5