หมวดยาบำบัดไข้ต่างชนิด

ยาแก้ไข้จอมประสาท

ท่านให้เอา ใบต้นหญ้านาง กับ ดินสอพอง ตัวยาทั้ง ๒ อย่างนี้ เอาอย่างละพอสมควร นำมาตำผสมกัน ใช้พอกให้ทั่วศีรษะ มีสรรพคุณแก้ไข้จอมประสาท ซึ่งมีอาการปวดประสาท และ มีอาการตัวร้อนจัด โดยเฉพาะที่กระหม่อมร้อนมากที่สุด ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ยาแก้ไข้รากสาด

ท่านให้เอา หญ้ารากดำ (เป็นยางไม้ มีสีดำ) ประมาณครึ่งกำมือ ใส่ลงในหม้อดิน (ซึ่งต้มน้ำเดือดแล้ว) เมื่อพญารากดำละลายแล้ว รินน้ำยานั้นใส่ถ้วยแกงครึ่งถ้วยแกง ผสมกับ น้ำปัสสาวะเด็กชาย (อายุไม่เกิน ๕ ขวบ) ครึ่งถ้วยแกง กวนให้เข้ากัน ให้ผู้ป่วยรับประทาน ครั้งละ ๑ ถ้วยแกง เวลาก่อนอาหารเข้า-กลางวัน และ ก่อนนอน วันละ ๓ ครั้ง ติดต่อกันทุกวัน ประมาณ ๓-๗ วัน มีสรรพคุณแก้ไข้รากสาด ซึ่งมีอาการเป็นไข้ตัวร้อนจัด เพ้อคลั่ง ไม่รู้สึกตัว ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมามากแล้วฯ
ถ้าผู้ป่วยมีอาการไข้หนักมาก คือ มีเหงื่อออกทั่วตัวแล้ว ท่านให้เอา ดินสอพอง นำมาเผาไฟให้สุกเหลืองบดให้ละเอียด ผสมกับ พิมเสน หนัก ๒ สลึง ใช้ทาตัวผู้ป่วยให้ทั่วตัว เหงื่อจะหยุดไหลออกทันที แล้วจึงปรุงยาขนานนี้ให้รับประทาน ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ยาแก้ไข้เส้นปวดเมื่อย

ท่านให้เอา ใบส้มป่อย ๑ ขี้เหล็กทั้งห้า (คือ ดอก ใบ เปลือก แก่น ราก) ๑ รากหญ้าคา ๑ รากหวายขม ๑ รากไม้รวก ๑ สักขี ๑ จันทน์แดง ๑ จันทน์ขาว ๑ ดีเกลือ ๑ ตัวยาทั้ง ๙ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน ใบมะกา หนัก ๕ บาท ก้านสะเดา ๓๓ ก้าน
ตัวยาทั้ง ๑๑ อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำ ๓ ส่วน ต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำ ๑ ส่วน ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหารเช้า-เย็น วันละ ๒ เวลา มีสรรพคุณแก้ไข้เส้น ซึ่งมีอาการปวดเมื่อยตามแขนขาและข้อต่างๆ ปวดหลัง ปวดเอว ปัสสาวะมาก และ มีสีขุ่น ท้องเป็นก้อนดานแข็ง ท้องผูก รับประทานยานี้ ประมาณ ๗-๑๐ วัน อาการไข้เส้นจะหายขาด ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ