หมวดยาบำบัดไข้ต่างชนิด

ยาแก้ไข้เหนือ

ท่านให้เอา เกสรทั้ง ๕ (คือ ดอกพิกุล ๑ ดอกบุนนาค ๑ ดอกมะลิ ๑ ดอกสารภี ๑ เกสรบัวหลวง ๑) ๑ สมอทั้ง ๓ (คือ สมอไทย ๑ สมอเทศ ๑ สมอพิเภก ๑) ๑ ผลมะขามป้อม ๑ มะแว้งทั้ง ๒ (คือ มะแว้งต้น ๑ มะแว้งเครือ ๑) ๑ บอระเพ็ด ๑ ขมิ้นอ้อย ๑ ผลมะตูมอ่อน ๑ ลูกกระดอม ๑ รากหญ้าคา ๑ เถาหญ้านาง ๑ ท้าวยายม่อม ๑ หัวคล้า ๑ หัวยาข้าวเย็นเหนือ ๑ หัวยาข้าวเย็นใต้ ๑ ตัวยาทั้ง ๒๑ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน ก้านสะเดา ๓๓ ก้าน นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหารวันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้ไข้เหนือ ซึ่งมีอาการร้อนใน คลุ้มคลั่ง เพ้อคลั่ง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ยาแก้ไข้หวัดใหญ่

ท่านให้เอา ลูกกระดอม ๑ หญ้าแพรก ๑ บอระเพ็ด ๑ จันทน์แดง ๑ จันทน์เทศ ๑ โกศสอ ๑ โกศเขมา ๑ กรุงเขมา ๑ ชะเอม ๑ ก้านสะเดา ๑ ตัวยาทั้ง ๑๐ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๒ บาทเท่ากัน ใบมะกา ๑ กำมือ นำมาใส่หม้อดิน ต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหาร วันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้ไข้หวัดธรรมดา และ แก้ไข้หวัดใหญ่ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ยาแก้ไข้ไทฟอย

ขนานที่ ๑

ท่านให้เอา ยอดฟักข้าว ๗ ยอด เถาวัลย์เปรียง ๗ ท่อน หางจาก (จากมุงหลังคาบ้าน) ๗ หาง หมากดิบ (หมากกินกับพลู) ๗ แว่น ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหาร วันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้ไข้ไทฟอย หรือ โรคเป็นไข้ลงท้องได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาหายมามากแล้วฯ

ขนานที่ ๒

ท่านให้เอา รากต้นหมาก ๑ รากต้นมะพร้าว ๑ รากต้นตาล ๑ รากต้นมะเดื่อชุมพร ๑ รากต้นรกฟ้า ๑ หญ้าขัดมอญ ๑ หญ้าพันงูแดง ๑ รากคันทรง ๑ รากหญ้านาง ๑ ตัวยาทั้ง ๙ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหาร วันละ ๓ เวลา มีสรรพคุณแก้ไข้ไทฟอย ซึ่งมีอาการร้อนใน เป็นไข้ท้องเดิน ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ