หมวดยาบำบัดไข้ต่างชนิด

ยาแก้พิษไข้ลิ้นกระด้างคางแข็ง

ขนานที่ ๑

ท่านให้เอา ไส้ขนุนละมุด ๑ ใบตำลึงสด ๑ สะค้าน ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้ เอาอย่างละเท่าๆกัน นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับ ดีงูเห่า (พอสมควร) คั้นเอาเฉพาะน้ำยาให้ผู้ป่วยรับประทานโดยงัดปากให้อ้าออกแล้ว กรอกน้ำยาเข้าไป และใช้กากยาทาที่คางและที่คอ มีสรรพคุณแก้พิษไข้ ซึ่งมีอาการทำให้ลิ้นกระด้างคางแข็ง อ้าปากไม่ออก และทำให้สลบ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

วิทยาทานสงวนนาม

ขนานที่ ๒

ท่านให้เอา ไส้ขนุนละมุด ๑ สะค้าน ๑ ใบตำลึงตัวผู้ ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้ เอาอย่างละเท่าๆกัน นำมาตากแดดให้แห้ง บดเป็นผง แทรกดีงูเห่า ทำเป็นแท่งเก็บไว้ ผสมกับ สุรา ใช้กรอกเข้าปากผู้ป่วย และใช้ทาลำคอ มีสรรพคุณแก้พิษไข้ลิ้นกระด้างคางแข็ง อ้าปากไม่ออก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

วิทยาทานสงวนนาม

ยาแก้ไข้บาดทะยัก

ท่านให้เอา จันทน์แดง ๑ จันทน์ขาว ๑ หัวขิง ๑ หัวข่า ๑ หัวตะไคร้ ๑ หัวหญ้านาง ๑ หัวโกศเขมา ๑ ตัวยาทั้ง ๗ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละครึ่งถ้วยแกง มีสรรพคุณแก้ไข้บาดทะยัก ซึ่งมีอาการชักดิ้นชักงอ ตาเหลือก หลังแข็ง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาหายมามากแล้วฯ

พระครูไพศาลชัยธรรม วัดหัวสะพาน อ.ท่าศาลา นครศรีธรรมราช

ยาแก้ไข้เลือดออก

ท่านให้เอา ต้นกะเม็งทั้งห้า (ถอนเอาทั้งต้นตลอดถึงราก) ๑ กำมือ นำมาล้างน้ำให้สะอาด มัดเป็น ๓ เปลาะ ใส่หม้อดินต้มกับน้ำ ๓ ส่วน ต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำ ๑ ส่วน ใช้น้ำยาผสมกับ เหล้า เป็นกระสายยา รับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เพียง ๓ ครั้งเท่านั้น มีสรรพคุณแก้ไข้เลือดออก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมามากแล้วฯ

พระปลัดสาคร โมเนยฺโย วัดท่าโขลง อ.ท่าวุ้ง ลพบุรี