หมวดยาบำบัดโรคทั่วไป

ยาแก้โรคตาเป็นต้อ

ขนานที่ ๕

ท่านให้เอา รากอัญชัน ๑ หัวไพล ๑ ขมิ้นอ้อย ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๒ บาทเท่ากัน นำมาบดให้ละเอียด ปั้นเป็นแท่งเก็บไว้ ใช้ละลายกับน้ำฝนกลางหาว (น้ำฝนที่รองในที่กลางแจ้ง) ใช้หยอดตา มีสรรพคุณแก้โรคตาเป็นต้อ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๖

ท่านให้เอา ขมิ้นอ้อย ๑ รากอังกาบ ๑ รากพันงูแดง ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้เอาหนักอย่างละ ๒ บาทเท่ากัน เกลือตัวผู้ (เกลือทะเลที่เม็ดยาวๆ) ๓ เม็ด นำมาตำให้ละเอียด คั้นเอาเฉพาะน้ำ ถ้าได้น้ำยาน้อย ให้เติมน้ำฝนลงผสมเล็กน้อย ควรเก็บไว้ในตู้เย็น ระวังอย่าให้บูด ใช้หยอดตา มีสรรพคุณแก้โรคตาเป็นต้อ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๗

ท่านให้เอา รากหญ้าพันงูแดง ๑ รากหญ้าพันงูขาว ๑ รากผักโขมหิน ๑ รากอัญชัน (ชนิดดอกขาว) ๑ ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้เอาอย่างละเท่าๆกัน เมล็ดมะกล่ำตาช้าง เอาเท่ายาทั้ง ๔ อย่าง นำเอาตัวยาทั้ง ๔ อย่างที่เป็นรากนั้น มาหั่นเป็นชิ้นบางๆ เมล็ดมะกล่ำตาช้างตำให้ละเอียด นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร เก็บน้ำยาใส่ภาชนะที่สะอาดไว้ ๗ วัน ใช้น้ำยาหยอดตา วันละหลายๆครั้ง มีสรรพคุณทำให้มีขี้ตาออกมามาก ซึ่งเป็นการลอกเยื่อตาที่เป็นต้อให้ออกมาพร้อมกัน แก้โรคตาเป็นต้อเนื้อ ต้อลำไย ต้อลิ้นหมา ตาฝ้าฟาง ตาแดง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ

ขนานที่ ๘

ท่านให้เอา สารส้ม ๑ สีเสียด ๑ ครั่ง ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ ๒ สลึงเท่ากัน ยาแดง (ที่คนจีนใช้สูบ) หนัก ๑ บาท ใบพลู (พลูกินกับหมาก) ๗ ใบ ตัวยาทั้ง ๕ อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควรกรองเอาน้ำให้สะอาด ใส่ขวดเก็บไว้ ใช้น้ำยาหยอดตา เวลาเช้า-เย็น มีสรรพคุณแก้โรคตาเป็นต้อ มีอาการเจ็บปวดตามาก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ